รู้จัก โรคข้อเข่าเสื่อม : ที่ไม่ใช่แค่เรื่อง "ปวดเข่า"

bg object1bg object2

มีใครบ้างที่ไม่เคยปวดเข่า? หลายคนเริ่มจากความรู้สึกตึงเบาๆ ตอนลุกจากเก้าอี้ เดินไกลหน่อยก็ล้าเหมือนเดินมาเป็นชั่วโมง พอเป็นบ่อยขึ้นก็บอกตัวเองว่า “อายุมากแล้วคงธรรมดา” ทั้งที่ในความเป็นจริง… อาจไม่ใช่แค่ความชรา

เพราะพฤติกรรมเล็กๆ ที่ทำซ้ำทุกวัน อาจเป็นต้นเหตุที่ทำข้อเข่าเสื่อมก่อนวัย เราจะมาทำความรู้จัก “โรคข้อเข่าเสื่อม” ให้มากขึ้น กับบทความนี้  

 

 

โรคข้อเข่าเสื่อมคืออะไร  

ข้อเข่าเสื่อม (Knee Osteoarthritis) คือโรคที่เกิดจากการเสื่อมของกระดูกอ่อนผิวข้อเข่า ซึ่งทำหน้าที่สำคัญในการลดแรงกระแทก และช่วยให้การเคลื่อนไหวของข้อเข่าเป็นไปอย่างราบรื่น เมื่ออายุเพิ่มขึ้น หรือมีการใช้งานข้อเข่าที่หนักและต่อเนื่อง ผิวข้อที่เคยเรียบลื่นจะเริ่มบางลงและเกิดรอยสึก น้ำหล่อเลี้ยงข้อที่เคยมีบทบาทช่วยหล่อลื่นก็ลดลง ทำให้ผิวกระดูกในข้อเริ่มเสียดสีกันโดยตรง แรงเสียดทานเหล่านี้จะสะสมจนทำให้เกิดอาการเจ็บ ปวด ฝืด ในข้อเข่า และเมื่อโรคพัฒนาไปในระดับที่รุนแรง ความเสื่อมจะลุกลามจนข้อเริ่มผิดรูป   ข้อทรุด และอาจสูญเสียความสามารถในการเดินหรือเคลื่อนไหวได้เหมือนเดิม  

สาเหตุของโรคข้อเข่าเสื่อม  

สาเหตุของโรคข้อเข่าเสื่อมสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 กลุ่มหลัก ตามลักษณะของการเกิดโรค  คือ ข้อเข่าเสื่อมปฐมภูมิ ซึ่งพบในผู้สูงอายุที่ใช้งานข้อมาอย่างยาวนาน และข้อเข่าเสื่อมทุติยภูมิ ที่พบมากขึ้นในคนวัยทำงานซึ่งมีปัจจัยแวดล้อมบางอย่างเร่งให้ข้อเสื่อมเร็วขึ้น เช่น อุบัติเหตุ หรือ โรคที่เกี่ยวกับข้อเข่า   

 

หนึ่งในสาเหตุหลักคือ อายุ เมื่ออายุมากขึ้น ผิวข้อที่เคยเรียบลื่นจะบางลง น้ำหล่อเลี้ยงข้อลดลง กล้ามเนื้อรอบเข่าก็เริ่มอ่อนแรง ความเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ทำให้ข้อเคลื่อนไหวไม่ลื่นไหล เกิดแรงเสียดทานสะสม จนกลายเป็นอาการปวด  

 

นอกจากอายุแล้ว เพศ ก็มีผลเช่นกัน โดยเฉพาะผู้หญิงหลังหมดประจำเดือน ซึ่งระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนที่เคยปกป้องข้อเข่าจะลดลง ทำให้ไวต่อแรงกดมากขึ้น และเสื่อมเร็วกว่าผู้ชาย 

 

อีกปัจจัยสำคัญที่มักถูกมองข้ามคือ น้ำหนักตัว ยิ่งน้ำหนักมาก แรงกดที่ลงสู่ข้อเข่าก็ยิ่งเพิ่มขึ้นทุกก้าวเดิน และเมื่อไขมันในร่างกายมากเกินไป มันจะกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งสารอักเสบ ที่เร่งให้ผิวข้อเสื่อมเร็วขึ้น 

 

แม้ กรรมพันธุ์ จะไม่ใช่ตัวการหลัก แต่หากคนในครอบครัวมีประวัติโรคข้อเข่าเสื่อม ก็อาจจะเพิ่มความเสี่ยงให้กับคนในบ้านได้ 

 

และสุดท้ายคือ พฤติกรรมซ้ำๆ ในชีวิตประจำวัน การยืนนาน นั่งผิดท่า ยกของหนัก หรือนั่งพับเพียบ ขัดสมาธิบ่อยๆ ล้วนส่งผลให้ข้อเข่ารับแรงกดในมุมที่ไม่เหมาะสม จนผิวข้อเริ่มสึกอย่างช้าๆ โดยที่เราไม่ทันระวังตัว 

second image

สัญญาณปวดแบบไหนที่ต้องรีบพบแพทย์  

แม้โรคข้อเข่าเสื่อมจะเริ่มจากอาการเล็กๆ แต่หากเริ่มมี อาการปวดเข่าเรื้อรัง โดยเฉพาะขณะเดิน ขึ้นลงบันได หรือหลังใช้งานหนัก, เหยียด หรือ งอเข่าไม่สุด และ มีเสียงกรอบแกรบในข้อขณะเคลื่อนไหว นี่คือ สัญญาณเตือนว่าข้อเข่าของคุณกำลังเสื่อม 

 

แนวทางการรักษาข้อเข่าเสื่อม  

แพทย์จะพิจารณาตามระดับความรุนแรงของอาการ หากยังอยู่ในระยะเริ่มต้น อาจจะแนะนำให้เริ่มจากการปรับพฤติกรรม ควบคุมน้ำหนัก ใช้ยาลดการอักเสบ ร่วมกับการทำกายภาพบำบัด แต่หากอาการเริ่มส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน เช่น เดินลำบาก หรือปวดบ่อยขึ้น การฉีดยาเข้าข้อ เป็นอีกทางเลือกที่จะช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ ในกรณีที่ข้อเข่าเสื่อมรุนแรงและไม่ตอบสนองต่อวิธีอื่น การผ่าตัดจะเป็นทางเลือกที่เหมาะสม เช่น ส่องกล้องซ่อมแซมผิวข้อ หรือเปลี่ยนข้อเข่าเทียม ที่โรงพยาบาล S Spine & Joint เราใช้เทคนิคที่ล้ำสมัย โดยการนำหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด เพิ่มความแม่นยำ ช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวและกับมาเคลื่อนไหวได้เร็วขึ้น 

 

การถนอมข้อเข่าก่อนสายเกินไป 

แม้ข้อเข่าเสื่อมจะดูเหมือนเป็นเรื่องของวัย แต่ความจริงคือ เราสามารถชะลอได้ หากเริ่มดูแลตั้งแต่เนิ่นๆ แค่ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยง และหมั่นเสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ  จะช่วยให้ข้อเข่าของคุณแข็งแรง และเคลื่อนไหวได้อย่างมั่นใจไปอีกนาน 

อ่านเพิ่มเติม

Share Iconแชร์
Facebook Icon
Line Icon

บริการที่เกี่ยวข้อง

ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมทั้งหมด (TKA)

ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมทั้งหมด (TKA)

ผู้ป่วยที่มีข้อเข่าเสื่อมรุนแรง และมีอาการปวดเรื้องรังจนเคลื่อนไหวลำบาก กระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน แพทย์อาจพิจารณารักษาด้วยการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม เพื่อฟื้นฟูการทำงานและเพิ่มประสิทธิภาพในการเคลื่อนไหวได้ดีขึ้น
ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมบางส่วน (UKA)

ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมบางส่วน (UKA)

ผู้ป่วยที่มีข้อเข่าเสื่อมในบางส่วน และมีอาการปวดเรื้องรัง บริเวณด้านในหรือด้านนอกข้อเข่า แพทย์อาจพิจารณารักษาด้วยการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมเฉพาะส่วนที่ได้รับความเสียหาย เพื่อฟื้นฟูการทำงานและเพิ่มประสิทธิภาพในการเคลื่อนไหวได้ดีขึ้น   
ซ่อมแซมหมอนรองกระดูกข้อเข่า (Meniscus Repair)

ซ่อมแซมหมอนรองกระดูกข้อเข่า (Meniscus Repair)

การรักษาผู้ป่วยที่มีอาการบาดเจ็บที่หมอนรองกระดูกข้อเข่า ซึ่งอาจเกิดจากการหกล้ม หรือการใช้งานข้อเข่าในลักษณะซ้ำๆ จนเกิดการฉีกขาด การซ่อมแซมจะช่วยให้หมอนรองกระดูกข้อเข่ากลับมาทำหน้าที่ได้ดีขึ้น ลดอาการปวด และป้องกันการเกิดปัญหาข้อเข่าเสื่อมในระยะยาว  
ฉีดเกล็ดเลือดรักษาข้อเข่า (PRP)

ฉีดเกล็ดเลือดรักษาข้อเข่า (PRP)

  การฉีดเกล็ดเลือดเข้มข้น (PRP) เป็นการรักษาข้อเข่าผู้ป่วยที่มีปัญหาข้อเข่าเสื่อมในระยะเริ่มแรก หรือการบาดเจ็บที่ข้อเข่า โดยใช้เกล็ดเลือดจากตัวผู้ป่วยเอง ซึ่งมีความเข้มข้นสูง เพื่อช่วยกระตุ้นการสร้างเซลล์ใหม่และซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอกลับมาแข็งแรงขึ้น หรือ การบาดเจ็บที่ข้อเข่า
ฉีดน้ำเลี้ยงข้อเข่า

ฉีดน้ำเลี้ยงข้อเข่า

ผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมในระยะแรกมักมีอาการข้อเข่าฝืด ใช้งานไม่สะดวก หรือมีอาการปวดและบวมเป็นๆ หายๆ เมื่อพักการใช้งานข้อเข่าจะทุเลา แต่เมื่อใช้งานมากขึ้นอาการปวดจะกลับมา การฉีดน้ำเลี้ยงข้อเข่าเป็นวิธีการรักษาที่เหมาะสำหรับข้อเข่าเสื่อมในระยะแรก โดยช่วยเพิ่มการหล่อลื่นในข้อเข่า ลดการเสียดสีที่ทำให้เกิดอาการปวด    
ผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพก  (Total Hip Arthroplasty)

ผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพก (Total Hip Arthroplasty)

ข้อสะโพกเสื่อม ที่เกิดจากการสึกหรอของกระดูกอ่อนภายในข้อ ที่เกิดจากการใช้งานสะโพกเป็นเวลานาน การบาดเจ็บเรื้อรัง หรือโรคบางชนิด เช่น ข้ออักเสบรูมาตอยด์ รวม ถึงปัจจัยด้านอายุ เมื่อข้อสะโพกเสื่อม ผู้ป่วยมักมีอาการปวดบริเวณ ขาหนีบ หรือ ต้นขาด้านหน้า โดยอาการจะรุนแรงขึ้นขณะเคลื่อนไหว ส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน  
ผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกบางส่วน

ผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกบางส่วน

พฤติกรรมการใช้งานข้อสะโพก เช่น การขึ้นลงบันไดบ่อย ยกของหนัก หรือนั่งยองซ้ำ ๆ ร่วมกับภาวะกระดูกพรุน หรืออุบัติเหตุ ล้วนเป็นตัวเร่งให้ข้อสะโพกเสื่อมได้เร็วขึ้น ในบางกรณีที่มีความเสียหายเฉพาะบางส่วนของข้อสะโพก เช่น กระดูกต้นขาหักใกล้ข้อ หรือข้อสะโพกเสื่อมบางจุด การผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกบางส่วน จะช่วยลดอาการปวด และให้ผู้ป่วยกลับมาเคลื่อนไหวได้ดียิ่งขึ้น  
ผ่าตัดเปลี่ยนข้อไหล่เทียมแบบกลับด้าน

ผ่าตัดเปลี่ยนข้อไหล่เทียมแบบกลับด้าน

อาการไหล่ติด ยกแขนไม่สุด หรือรู้สึกเจ็บลึก ๆ ภายในหัวไหล่ โดยเฉพาะเมื่อต้องเอื้อม หวีผม หรือใส่เสื้อผ้า ในบางรายอาการหนักถึงขั้นยกแขนไม่ได้เลย ทั้งที่กล้ามเนื้อแขนยังดูปกติดี ภาวะนี้มักเกิดจาก เส้นเอ็นรอบข้อไหล่ฉีกขาดรุนแรง ร่วมกับ ความเสื่อมของข้อไหล่ ซึ่งอาจมาจากอายุที่มากขึ้น การใช้งานซ้ำ ๆ หรืออุบัติเหตุ การผ่าตัดเปลี่ยนข้อไหล่เทียมแบบกลับด้าน จึงกลายเป็นอีกหนึ่งทางเลือกสำหรับการรักษาและช่วยในการเคลื่อนไหวได้ดีขึ้น  
Icon

ปรึกษาทีมงาน

ผู้เชี่ยวชาญตอนนี้

โทรเลย

Call Icon02-034-0808
โรงพยาบาลเอส สไปน์ แอนด์ จอยท์ | S Spine & Joint Hospital

เลขที่ 2102/9 อาคาร A ถนนลาดพร้าว แขวงวังทองหลาง เขตวังทองหลาง กรุงเทพมหานคร 10310

โทร : 02-034-0808
Facebook IconLine IconTiktok IconYoutube IconInstagram Icon

Copyright © 2025 S Spine and Joint Hospital. All right reserved